Tảo đỏ xuất hiện hậu hết trên các vườn tiêu tại Việt Nam vào tất cả các mùa, vào mùa khô do nhiệt độ cao và ẩm độ thấp nên tảo không có khả năng phát triển nhưng không chết, nó vẫn sống ký chủ vào lá, đốt cành khi mùa mưa đến có môi trường thuận lợi sẽ lan rộng rất nhanh nên việc vệ sinh đồng ruộng, tạo môi trường thông thoáng và phun các hợp chất có gốc đồng (boocdo) vào cuối vụ thu hái và đầu mùa mưa là biện pháp phòng trị rất hiệu quả.
Triệu chứng
Đầu tiên xuất hiện mặt trên của lá những chấm nhỏ tròn màu nâu có kích thước lớn nhỏ khác nhau, nhìn kỹ thấy có một lớp bột phấn dạng như rĩ tại các thanh sắt nên có nơi gọi là bệnh đốm lá hoặc rĩ sắt.
Tác nhân gây bệnh chủ yếu do loài Tảo có tên Cephaleuros viescens bám vào lá phát triển rất nhanh vào mùa mưa làm lá quang hợp giảm, nhiễm nặng lá sẽ vàng và rụng hàng loạt.
Sau khi phát triển nhiều trên lá, Tảo còn xâm nhập vào các đốt cành quả, các chùm quả nhiễm nặng cũng có kết quả tương tự, nhiễm nhẹ thì đốt cành yếu đi, không phát triển được chồi mới vào mùa ra hoa, quả thì bị thành các vết sẹo làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm đặc biệt là tiêu trắng.
Nguyên nhân
Cũng giống như Thán thư, bệnh Tảo đỏ phát triển trong môi trường thuận lợi là ẩm thấp, xuất hiện quanh năm và đặc biệt phát triển mạnh vào mùa mưa khi nhiệt độ trong khoảng 25 đến 32 độ, ẩm độ không khí trên 80%, trời mưa nắng lẫn lộn gọi chung là môi trường nóng ẩm.
Biện pháp phòng trừ
Để hạn chế bệnh Tảo đỏ cần lưu ý và thực hiện đúng các nội dung sau:
- Mật độ trồng không quá dày (>2000 cây/ha nếu trồng thuần, < 500 cây nếu trồng xen cà phê).
- Cây che bóng hoặc choái sống phải tạo hình thông thoáng vào mùa mưa để nhận được khoảng 70 – 80 % ánh sáng từ mặt trời,
- Những vườn có trồng cây phủ đất hoặc để cỏ để phủ đất về mùa mưa phải cắt sát đất thường xuyên, phần thân các loại cỏ sau khi cắt phải cào ra khỏi vùng tán cây tiêu,
- Trồng và cả quá trình chăm sóc hàng năm phải đúng quy trình kỹ thuật để cây sinh trưởng và phát triển tốt: Xem nội dung hướng dẫn từng phần từ chuẩn bị đất, trồng, chăm sóc, phân bón, tưới nước và các chi tiết công việc đã nêu tại bài bệnh vàng lá chế chậm.
- Sau vụ thu hoạch, cần vệ sinh đồng ruộng và phun rửa vườn bằng các hợp chất có gốc đồng (boocdo) để kềm hảm và loại bỏ sự tồn tại của tảo.
- Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ,mang các cành, lá bị sâu, bệnh ra khỏi vườn đốt kịp thời và phun phòng các hợp chất có gốc đồng (boocdo) vào đầu mùa mưa để phòng các loại nấm phát triển trong đó có Tảo đỏ và cung cấp vi lượng đồng (Cu) cho cây sinh trưởng khỏe và kháng bệnh.
Khi đã thực hiện đầy đủ các nội dung phòng bệnh trên mà vẫn bị bệnh Tảo đỏ, chúng ta phải:
- Ngắt các lá, chùm hoa, chùm quả, các đốt cành bị nhiễm bệnh mang ra khỏi vườn đốt kịp thời
- Các bộ phận bị nhiễm bệnh đã rụng quanh gốc phải nhặt mang ra khỏi vườn đốt cùng lúc, không được để lại dưới đất.
- Dùng các loại thuốc đặc trị nấm, tảo có hoạt chất phòng trị Cephaleuros viescens cho tiêu để phun theo hướng dẫn của nhà sản xuất không những chỉ trên cây mà cả dưới đất khu vực lá bệnh vừa rơi xuống thật kỹ. Lưu ý chọn và sử dụng các loại thuốc đã đăng ký và được phép sử dụng.
- Cung cấp thêm dinh dưỡng bằng cách bón bổ sung phân hỗn hợp (phân hữu cơ + NPK) cho cây phát chồi mới, sớm phục hồi. Nếu bộ lá còn tốt có thể cung cấp thêm dinh dưỡng bằng cách phun qua lá vào những ngày khô ráo.
Nguồn: Rainforest Alliance