TỈA CÀNH TẠO HÌNH VÀ THU HÁI CÂY BƠ

Nguyên lý chung của việc tỉa cành tạo tán bơ xen cà phê:

– Điều chỉnh cây phát triển cân đối, cành vươn về mọi hướng để nhận được ánh sáng nhiều nhất.

– Chiều cao cây hợp lý để dễ chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch.

– Khi cây gần vào giai đoạn kinh doanh những cành mọc thấp cần được tỉa bỏ để những cành còn lại không xà thấp ảnh hưởng đến việc phát triển và năng suất cà phê, thường cành bơ cao hơn ngọn cà phê từ 0,5 đến 1 mét là tốt nhất.

Dạng hình cây bơ chuẩn trồng xen:

– Có 1 thân chính khỏe và mọc thẳng.

– Có nhiều cành cấp 1 phân bổ đều nhau.

– Cành cấp 1 đầu tiên được giữ lại cách mặt đất từ 1.6 đến 1,8 mét

– Các cành mọc đều các hướng.

– Tán lá tròn đều, cân đối.

Kỹ thuật tỉa cành giai đoạn kiến thiết cơ bản

Trong năm đầu tiên hạn chế tỉa cành cho cây bơ vì có cành lá nhiều thân chính sẽ nhanh to và tránh đỗ ngã. Lựa chọn để 1-2 thân chính, tỉa bỏ chồi vượt, hãm ngọn cành quá vượt trội để tán cây cân đối.

Từ năm thứ 2 trở đi những cành bơ to gần mặt đất, cành mọc bên trong tán và những cành vươn ra xà thấp cạnh tranh ánh sáng với cà phê thì tỉa bỏ dần. Đến giai đoạn kinh doanh các cành xà thấp ảnh hưởng đến cà phê đã được tỉa bỏ xong.

Khi cây cao to thì cần chọn lựa và giữ lại những cành to khỏe làm khung tán, loại bỏ những cành yếu, cành mọc gần nhau.

Tỉa bỏ hết cành cành ốm yếu do bị che khuất, bị sâu bệnh và cành xà xuống thấp.

Luôn theo dõi vườn cây để hãm đọt cành, đọt thân chính giúp cây luôn có bộ tán trong đều và không ảnh hưởng đến cây cà phê.

Khi cắt cành thực hiện vào những ngày trời nhiều mây để tránh nắng làm cháy vỏ những cành nằm ở bên trên.

Giai đoạn kinh doanh

– Sau khi thu hoạch xong tiến hành tỉa cành, vệ sinh vườn cây: Những cành cần tỉa bỏ là cành ốm yếu sau 1 mùa mang trái, cành sâu bệnh, cành khô, cành mọc hướng vào trong.

– Ngọn cành chính, thân chính vươn xa và quá cao cần tỉa bỏ để tán cây không quá cao và rộng, vườn cây sẽ thông thoáng nhận được nhiều ánh sáng giúp cây khỏe mạnh, trái có chất lượng cao cũng như không ảnh hưởng đến cà phê và cây trồng khác đặc biệt trong giai đoạn mùa mưa.

– Một số trường hợp vườn cây phát triển quá mạnh sẽ hạn chế việc ra hoa đậu quả nên cần tỉa mạnh để hãm sự phát triển giúp cây đậu quả nhiều hơn.

– Những cành bị bệnh được cắt bỏ phía bên trong phần không bệnh 20-30 cm mang ra khỏi vườn đốt để tránh lây lan mầm bệnh.

Riêng bơ Booth quả thường đậu nhiều ở những cành nhỏ trong thân cành chính nên không được tỉa bỏ hết những cành này mà ưu tiên tỉa bỏ các cành phát triển mạnh ở đầu cành để ánh sáng có thể rọi vào những cành bên trong.

Lưu ý: cành bơ lớn, cành sâu bệnh, khi cưa bỏ cần cưa sát vào thân để phòng trường hợp mọt đục cành ăn những cành này và tấn công luôn vào thân chính.

Tỉa thưa quả

– Bơ ghép cho quả rất sớm nên khi cây ở tuổi 2 và 3 không nên để quả quá nhiều sẽ làm cho cây suy kiệt.

– Những năm có điều kiện thời tiết phù hợp bơ đậu quả rất nhiều dẫn đến quả nhỏ không đạt tiêu chuẩn về kích cở, cây sẽ bị suy kiệt, chất lượng quả giảm và ảnh hưởng đến năng suất năm sau. Để hạn chế hiện tượng trên cần cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối. Khi quả đạt độ lớn bằng quả trứng gà thì bất đầu tỉa thưa, không nên tỉa quá sớm vì vì sau đó bơ tiếp tục rụng quả.

Thu hái

Chất lượng bơ phụ thuộc rất nhiều vào độ già của trái, chính vì vậy việc xác định bơ đủ tuổi thu hoạch hay chưa thì cần có nhiều kinh nghiệm. Không thu hái bơ chưa già vì chất lượng bơ rất kém như: khó chín, khi chín vỏ bị nhăm nheo, có xơ, vị ít ngọt và ít béo…

Cách nhận biết bơ đã già:

– Một vài quả già, rụng.

– Giống chín tím thì trên đầu cuốn trái xuất hiện vệt tím nhạt.

– Giống bơ Booth: vỏ chuyển từ màu xanh đậm, bóng sang màu xanh phót vang không bóng.

– Một số giống bơ khi già, lắc nghe hạt kêu bên trong.

Cách thu hái

– Lúc thu quả ở trên cao, phải dùng thang để trèo lên cây hái quả. Khi hái quả phải chú ý đến sự an toàn, tìm chỗ đứng vững vàng.

– Dùng các dụng cụ chuyên dụng để hái, không để quả rơi tự do xuống đất mà cần đặt nhẹ nhàng.

– Khi cắt chừa cuốn quả 1 cm để bệnh không bị nhiễm vào và làm thối quả khi vận chuyển.

– Thu gom và phân loại không để chung trái chín, sâu bệnh với trái đạt tiêu chuẩn.

– Quả được thu gom về và bán ngay trong ngày tránh trường hợp tồn trữ lâu trái bị chín, thương lái sẽ ép giá.

Cuối cùng, cám ơn bà con đã theo dõi bài viết, xin kính chúc quý bà con sức khoẻ, vụ mùa bội thu!